Instalacje odgromowe
Systemy „zewnętrznej ochrony odgromowej” zapewniają ochronę budynków przed uszkodzeniem go w wyniku uderzenia pioruna. Normy przyjmują, iż w Polsce każdego roku piorun średnio uderza 2 razy na każdy kilometr kwadratowy. Prowadzi to do poważnych uszkodzeń.
Ochrona odgromowa to coś więcej niż klatka Faradaya zbudowana ze zwodów pionowych, przewodów odprowadzających i systemu uziemienia. Pod uwagę powinno się również brać elektromagnetyczne oddziaływanie pioruna i – w miarę możliwości – należy zastosować ekranowanie budynku. Nowoczesna ochrona odgromowa wykorzystuje bowiem wszystkie dostępne metalowe części obiektu do odprowadzenia prądu piorunowego do ziemi. W przypadku obiektów ze stali i budynków ze zbrojonego betonu stalowe podpory oraz zbrojenie są połączone z przewodami odprowadzającymi. Do połączenia stalowego zbrojenia z wypustami uziemiającymi zostały stworzone specjalne zaciski. Nadbudówki dachowe nie są już łączone bezpośrednio z systemem zabezpieczającym – przed bezpośrednim uderzeniem pioruna chronią zwody pionowe oraz siatki zwodów poziomych.
Podczas montażu systemu uziemiającego pod uwagę należy wziąć rezystywność gruntu. Dotyczy to montażu wszystkich rodzajów uziomów, także uziomów fundamentowych. Są one używane jako uziomy ochrony odgromowej, jeśli odpowiednie zaciski oczkowe i punkty są wyprowadzone z fundamentu. Należy pamiętać, aby zaciski oczkowe i punkty były chronione przed korozją. Przewód w plastikowej osłonce lub wysokostopowa stal nierdzewna (V4A) spełnia to wymaganie. Montaż instalacji odgromowej powinien być wykonany przez specjalistę ds. ochrony odgromowej lub pod jego nadzorem. Obowiązkową częścią systemu ochrony odgromowej są komponenty służące do wyrównywania potencjałów, zwanych inaczej wewnętrzną ochroną odgromową.
Sam zewnętrzny system ochrony odgromowej nie zapewni całkowitego bezpieczeństwa. Chroni on budynek jedynie przed pożarem i innymi szkodami, lecz nie zapobiegnie zniszczeniu instalacji elektrycznej przez prąd piorunowy wnikający do budynku w wyniku pobliskiego uderzenia pioruna. Przepięcia mogą uszkodzić urządzenia elektroniczne oraz doprowadzić do zaprószenia ognia. Inną typową przyczyną uszkodzenia urządzeń elektrycznych i sieci teleinformatycznych są operacje łączeniowe w instalacji zasilającej. Przyczyny zakłóceń w sieciach teleinformatycznych mogą być różne. Jak pokazują statystyki firm ubezpieczeniowych ponad 30% uszkodzeń jest spowodowanych przez zakłócenia elektromagnetyczne. Przepisy dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej sprzętu (EMC) obowiązują od 1.01.1996. Jest w nich mowa m.in. o warunkach niezbędnych do bezawaryjnej pracy systemów elektrycznych i elektronicznych. Obecny stan wiedzy technicznej pozwala na stosowanie skutecznych środków ochrony instalacji i systemów przed skutkami wyładowań atmosferycznych oraz przepięciami powstałymi z różnych przyczyn.
Pamiętaj, iż najbardziej uciążliwe zagrożenia dotyczą nie tylko gospodarstw domowych, ale również firm, których działalność jest w pełni uzależniona od prawidłowego funkcjonowania systemów technicznych. Rozbudowane sieci teleinformatyczne stanowią fundament nowoczesnego społeczeństwa przemysłowego. Ich awaria może spowodować poważne uszkodzenia i straty, a nawet mogą doprowadzić do bankructwa przedsiębiorstwa.
Ograniczniki przepięć chroniące przed prądem piorunowym / ograniczniki przepięć
Ze względu na zastosowanie urządzenia ochronne dzielą się na ograniczniki chroniące przed prądem piorunowym (ograniczniki przepięć typu 1, potocznie „odgromniki”; ang. lightning current arrester) oraz ograniczniki przepięć typu 2 i typu 3 (ang. surge arrester). Aby zapewnić kompletną ochronę przed przepięciami, należy zabezpieczyć jednocześnie instalacje elektryczne oraz sieci teleinformatyczne.
Ochrona przed przepięciami – Instalacje elektryczne
- Ograniczniki przepięć chroniące przed prądem piorunowym (typu 1) są instalowane w rozdzielnicy głównej. Chronią instalacje niskiego napięcia przed przepięciami także w przypadku bezpośredniego uderzenia pioruna.
- Ograniczniki przepięć typu 2 są instalowane w tablicy piętrowej. Chronią przed przepięciami powstałymi wskutek odległych wyładowań atmosferycznych lub impulsów napięć powstałych w instalacji elektrycznej. W przypadku stosowania niektórych ograniczników typu 1 należy zachować odległość minimum 15 metrów do ogranicznika typu 2.
- Ograniczniki przepięć typu 3 są instalowane przy urządzeniu końcowym. Pochłaniają energię resztkową i zapewniają ochronę przed przepięciami powstałymi wskutek wewnętrznych operacji łączeniowych.